Author: sanjay mahakal

Loading…

પ્રસ્તાવનાઆજના બ્લોગમાં આપણે જાણીશું, વ્યક્તિના જીવનમાં વૃદ્ધિ, વિકાસ અને પરિપકવતા એકબીજાની સાથે નજીકથી જોડાયેલા છે. જન્મ એ માત્ર શારીરિક વૃદ્ધિની શરૂઆત નથી, પરંતુ માનસિક અને ભાવનાત્મક વિકાસની યાત્રાનો આરંભ પણ છે. જેમ જેમ વ્યક્તિ વિકસે છે, તે અનુકૂળ પરિસ્થિતિઓ અને અનુભવો દ્વારા પરિપકવ બનવા તરફ આગળ વધે છે. આ પરિપકવતા વ્યક્તિને વધુ સજાગ, સમજદાર અને જવાબદાર બનાવે છે. આ રીતે, વૃદ્ધિ, વિકાસ અને પરિપકવતા એકબીજાના આધાર સાથે જીવનના દરેક તબક્કે મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે.’વ્યક્તિનો જન્મ વૃદ્ધિ, વિકાસ અને પરિપકવતાનું પરિણામ છે. વૃદ્ધિ વિકાસ અને પરિપકવતા એ પરસ્પર આધારિત છે.’ {getToc} $title={Table of Contents} $count={Boolean} વૃદ્ધિ‘વૃદ્ધિ એટલે શરીરનાં કદ, આકાર અને બંધારણમાં થતાં…

Loading…

{getToc} $title={Table of Contents} $count={Boolean}પ્રેરણાનો અર્થ‘પ્રેરણા’ એટલે જે વર્તનને પ્રેરે તે.નોંધ: પ્રેરણા નહિ તો વર્તન નહિ. – ગેરેટપ્રેરણા એ જરૂરિયાતોનો સંતોષ પ્રાપ્ત કરવાના ઉદ્દેશથી ઉદ્ભવતું વર્તન છે.પ્રેરણા માટે અંગ્રેજીમાં ‘Motivation’ શબ્દ છે. Moti-vation શબ્દ ‘Movere’ પરથી ઊતરી આવ્યો છે.Motivation શબ્દ Motive માંથી બનેલો છે.Motive માંથી જોડાયેલા ક્રિયાપદ Move નો અર્થ થાયુ છે. ‘ગતિ કરવી’. આમ, પ્રેરણા સાથે ગતિ સંકળાયેલી છે.પ્રેરિત વર્તનમાં દિશા, જોમ, આગ્રહ, તીવ્રતા, ચોકસાઈ, હેતુલક્ષિતા વગેરે જોવા મળે છે.‘પ્રેરણા’ માટે ઈચ્છા, અભિપ્સા, અભિપ્રેરણ, જરૂરિયાત, ઝંખના, ઉદ્દેશ, ધ્યેય, મહત્ત્વકાંક્ષા, અભિલાષા, આકાંક્ષા વગેરે શબ્દો વપરાય છે.પ્રેરણાની વ્યાખ્યા1. ‘પ્રેરણા એ પ્રવૃત્તિને ઉદ્દીપ્ત કરનાર અને તેને પોષનાર વિશિષ્ટ આંતરિક તત્ત્વ કે પરિસ્થિતિ…

Loading…

Loading…

શીખવું એટલે શું ? વ્યાખ્યા અને સમજૂતી શિક્ષણ વિશેની વ્યાખ્યા આપતાં અમેરિકન મનોવૈજ્ઞાનિક સી. ટી. મોર્ગન જણાવે છે કે, ‘શિક્ષણ એટલે અનુભવ અને પ્રયત્ન કે મહાવરાને પરિણામે વર્તનમાં થતો સાપેક્ષ કાયમી ફેરફાર.’ – સી. ટી. મોર્ગન {getToc} $title={Table of Contents} $count={Boolean} આ વ્યાખ્યામાં શિક્ષણ માટે મુખ્યત્ત્વે ત્રણ બાબતો અનિવાર્ય જણાય છે :- (1) અનુભવ, મહાવરા કે પ્રયત્નનું પરિણામ (2) વર્તનમાં થતું પરિવર્તન (3) સાપેક્ષ કાયમી પરિવર્તન આપણે કેવી રીતે શીખીએ છીએ ? શિક્ષણ વિશેના પ્રારંભિક ખ્યાલો મેળવ્યા પછી, મુખ્ય પ્રશ્ન એ થાય કે પ્રાણી કે માનવી કોઈપણ બાબતનું શિક્ષણ મેળવે છે કેવી રીતે ? આ પ્રશ્ન એ અનેક વિદ્વાન વૈજ્ઞાનિકોને સંશોધન…

  Loading… પ્રસ્તાવના TAT/TET/HTAT જેવી સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષાઓની સારી તૈયારી માટે પરીક્ષા પહેલાં વધુમાં વધુ મોક ટેસ્ટ આપવી મહત્વપૂર્ણ છે. બુદ્ધિ (મનોવિજ્ઞાન) મોક ટેસ્ટ સીરિઝ તમને સારો પરિણામ મેળવવા માટે તૈયાર કરવામાં મદદરૂપ થશે. આ સીરિઝમાં તમને વિગતવાર પ્રશ્નપત્રો અને અભ્યાસ માટે જરૂરી સામગ્રી મળી રહેશે.

પ્રસ્તાવના TAT/TET/HTAT જેવી સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષાઓની સારી તૈયારી માટે પરીક્ષા પહેલાં વધુમાં વધુ મોક ટેસ્ટ આપવી મહત્વપૂર્ણ છે. વ્યક્તિત્વ(મનોવિજ્ઞાન) મોક ટેસ્ટ સીરિઝ તમને સારો પરિણામ મેળવવા માટે તૈયાર કરવામાં મદદરૂપ થશે. આ સીરિઝમાં તમને વિગતવાર પ્રશ્નપત્રો અને અભ્યાસ માટે જરૂરી સામગ્રી મળી રહેશે. મોક ટેસ્ટ Loading…

મનોવિજ્ઞાન, મનોવિજ્ઞાનનો વિકાસ અને અભિગમો મનોવિજ્ઞાનનો ઉદ્ભવ અને વિકાસ :- મનોવિજ્ઞાન માટે અંગ્રેજી શબ્દ Psychology એ રૂડોલ્ફ આપ્યો હતો. મનોવિજ્ઞાન વિશેના ખ્યાલો માનવ ઉત્પત્તિ સાથે શરૂ થયા છે. ગ્રીસ અને રોમમાં એરિસ્ટોટલ, ભારતમાં ચાણક્ય, ભરતમૂનિ અને પતંજલિ જેવા વિદ્વાનોએ માનવીનાં વર્તનોને સમજવાનો પ્રયત્ન કર્યો હતો. આ સમયમાં મનોવિજ્ઞાન તત્ત્વજ્ઞાનની એક શાખા ‘માનસિક તત્ત્વજ્ઞાન’ તરીકે ઓળખાતું હતું. ઓગણીસમી સદીના અંત ભાગમાં ‘મનોવિજ્ઞાન’ એક સ્વતંત્ર વિદ્યાશાખા તરીકે અસ્તિત્વમાં આવ્યું. મનોવિજ્ઞાનના વિકાસના તબક્કા: મનોવિજ્ઞાનના વિકાસના તબક્કાને ચાર તબક્કાઓમાં વહેંચવામાં આવ્યા છે :- (1) પૂર્વ વૈજ્ઞાનિક મનોવિજ્ઞાન (2) મનોવિજ્ઞાનના સંપ્રદાયો અને વિચારધારાઓ (3) આધુનિક સમયનું મનોવિજ્ઞાન (4) ભારતમાં આધુનિક મનોવિજ્ઞાનનો વિકાસ ઉપરોક્ત મનોવિજ્ઞાનના વિકાસના…